Co to jest autoprezentacja?
Autoprezentacja jest uznawana za podstawę funkcjonowania w życiu codziennym człowieka. Na jej definicję składają się zachowania niewerbalne oraz słowa i działania, które wysyłają komunikat do ludzi, jak chcielibyśmy być postrzegani. Wiedza na temat własnych technik autoprezentacji sprawia, że potrafimy ukazać się w jak najlepszym świetle, gdy tego najbardziej potrzebujemy.
Według Ervinga Goffmana nie raz tworzymy idealny konstrukt przedstawianego „Ja”, w celu uzyskania korzyści i osiągnięcia szczególnych celów.
Techniki autoprezentacji
W psychologii autoprezentacji wyszczególniono dwie techniki:
- obronną,
- asertywno-zdobywczą.
Przy przyjęciu techniki obronnej, osoba podejmuje wysiłek ochrony swojej zagrożonej tożsamości. Korzysta z wielu narzędzi, między innymi: usprawiedliwiania się, przepraszania, w celu przywrócenia pozytywnego obrazu siebie. Jednostka może również przyjmować postawę „ofiary” w nadziei uzyskania wsparcia od drugiej osoby.
Zupełnie odwrotną funkcję pełni technika asertywno- zdobywcza, która polega na utrwaleniu i umacnianiu swojej tożsamości. Taktykami często spotykanymi przy stosowaniu danej techniki są: pochlebstwa, przedstawianie się w lepszym świetle, uwypuklanie własnych zalet oraz asertywne zachowania.
Sztuka autoprezentacji
Ważnymi komponentami w autoprezentacji są:
1. Znajomość swoich mocnych stron (świadomość siebie),
2. Autentyczność (wiarygodność),
3. Wrażliwość, empatia wobec innych,
4. Asertywność,
5. Elastyczność w zachowaniu.
W sprzyjającej autoprezentacji przydadzą się również inne działania, wspierające dobry wizerunek np. aktywne słuchanie, które pomaga wzbudzić zaufanie i szacunek u odbiorcy.
W trakcie uważnego słuchania ważne jest:
- parafrazowanie wątków rozmowy,
- lustrowanie uczuć rozmówcy (w werbalny oraz niewerbalny sposób),
- wyjaśnianie,
- dawanie przestrzeni na wyrażanie własnych treści,
- podsumowywanie zebranych informacji,
- pozostawanie w kontakcie z rozmówcą.
Kontakt wzrokowy pozostaje wyjątkowo znaczącą czynnością, w trakcie rozmowy. Patrzenie na drugą osobę jest wyrazem zainteresowania, jednocześnie redukuje efekt rozproszenia.
Autoprezentacja — znaczenie komunikacji niewerbalnej
Komunikacja niewerbalna odgrywa wyjątkowo ważną rolę w kontakcie z drugim człowiekiem. Według badań, w skutecznym przekazywaniu komunikatu aż 55% zależy od naszej mowy ciała. W skład niewerbalnych komunikatów można zaliczyć: postawę, wykonywane ruchy ciała, mimika oraz tworzony lub minimalizowany dystans pomiędzy rozmówcami.
Prezentowana postawa wpływa na odbiór naszego „ja”; skulona poza może sygnalizować niskie poczucie wartości i niepewność, a wyprostowana — wysokie poczucie wartości i otwartość.
Autoprezentacja — podsumowanie
Znajomość cech dobrej autoprezentacji przydaje się na co dzień w kontakcie z drugim człowiekiem, ale również w trakcie rozmów kwalifikacyjnych, biznesowych spotkań oraz prezentacji różnego rodzaju. W podanych sytuacjach staramy się wypaść w jak najlepszym świetle i dokładamy odpowiednich starań, by osiągnąć swój cel. Warto zwiększyć swoją samoświadomość, zwracając uwagę na sposób, w jaki się zachowujemy w sytuacjach społecznych, jak i również w okolicznościach narażonych na stres. Wiedza na ten temat może okazać się bezcennym darem na przyszłość.
