Współczesny rodzic żyje w większym tempie niż jemu podobni jeszcze 25 lat temu. Dziś mama i tata z różnych powodów większość problemów wychowawczych z dziećmi rozwiązują na odległość. Często ze względu na pośpiech, ale też z błahego powodu, chcąc porozumieć się z dzieckiem wykorzystują kontakt telefoniczny lub komunikatory internetowe coraz mniej troszcząc się o czas na realną rozmowę w domu. Kto by przewidział pół wieku temu, w jakim zakresie cyfrowy świat będzie ingerował w styl życia ludzi i w jakim stopniu uwarunkuje kształtowanie modeli wychowywania dzieci?
„Zgodnie z założeniami rodzicielstwa bliskości, dziecko by przetrwać musi nauczyć się komunikować swoje potrzeby dorosłym, którzy je we właściwy sposób zaspokoją. Dr W. Sears wyjaśnia, że małe dziecko nie jest zdolne do manipulacji. W rodzicielstwie bliskości nie chodzi o to, by zaspakajać potrzeby, o które dziecko może zadbać samodzielnie. Najważniejsze to zrozumieć, na czym te potrzeby polegają, jak zmieniają się z upływem czasu i reagować na nie stosownie do okoliczności…” *[1]
Kiedy powstają dylematy integracji sensorycznej?
Za powstawanie zaburzeń integracji sensorycznej odpowiadają czynniki biologiczne, na które człowiek bezpośrednio nie ma wpływu i czynniki psychologiczne, na który ten wpływ ma. Z punktu widzenia psychopedagoga terapeuta SI obserwuje, jak technologie informatyczne przenikają każdą sferę egzystencji rodziny i redukują do minimum czas niezbędny dla podtrzymywania relacji oraz więzi. Co więcej, z perspektywy psychologii społecznej zagadnienie „wspólnego spędzania czasu” z dzieckiem coraz częściej przypomina proces cybernetyczny i - używając metafory - przybiera charakter „pola cyfrowego”. Dziś, obserwując rozprzestrzenianie się trendów informatycznych w każdej dziedzinie życia można stwierdzić, że świat ludzi ubożeje w realne doświadczanie naturalnych bodźców, a coraz więcej poddawany jest sztucznym dystraktorom wywoływanym na potrzeby sygnalizowania innych niż przyrodnicze znaczeń (np.dźwięki, które nie pochodzą z otoczenia przyrody, tj. sygnały pojazdów uprzywilejowanych, ruch uliczny, urządzenia gospodarstwa domowego AGD, rozmaite maszyny etc.).
W miejsce rzeczywistych przeżyć wspólnotowych w rodzinie, dzieci często dostają do rąk zabawki i gry, które są wyposażone w różne wyzwalacze bodźców dla pobudzania zmysłów. „Cyfrowe” zabawki pełnią rolę zastępczą za realnych współtowarzyszy zabawy. Zabawki te wypełnione czujnikami sensorycznymi absorbują uwagę i uczucia dziecka w taki sposób, że w rezultacie może nie rozpoznawać różnicy między atmosferą samodzielnej zabawy a naturą i urokliwością zabawy z rówieśnikami. U dzieci w wieku rozwojowym powtarzalność wrażeń, płynących z samodzielnego eksperymentowania zabawką/grą elektroniczną może spowodować, że naturalne zdolności do tworzenia relacji społecznych zostaną zaniżone lub wręcz stłumione, co w perspektywie czasu może skutkować zmianą w funkcjonowaniu emocjonalnym w ogóle. Z drugiej strony być może rozmaitość bodźców indukowanych w zabawkach i sprzętach za sprawą elektroniki, przyczynia się do wyostrzenia percepcji zmysłowej na bodźce w bliskim kontakcie typu oko – ręka. Powstaje pytanie, czy i w jakim zakresie wpływa na szybkość reagowania na sygnały, pojawiające się z odległości w otoczeniu zewnętrznym? W opinii terapeutów SI zbyt częste korzystanie z zabawek / gier najeżonych sensorami powoduje u dzieci koszty nie tylko w sferze emocji, ale także może przyczyniać się do powstawania mikrozaburzeń w zakresie funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Dla przykładu, obecnie u licznej grupy dzieci diagnozowane są różnego rodzaju sensoryzmy, tzn. przejawy zaburzeń w organizacji (odbiorze i przetwarzaniu) bodźców zmysłowych. Coraz więcej dzieci ujawnia nadwrażliwość lub podwrażliwosc na bodźce wszelkiego typu. Nie znajdujemy wyjaśnień, dlaczego coraz więcej dzieci z opóźnieniem rozwija mowę, ma wolne tempo nabywania sprawności i koordynacji ruchowej, już u najmłodszych spotykamy tiki nerwowe, a u dzieci w wieku żłobkowym i przedszkolnym diagnozujemy problemy emocjonalne, trudności szkolne itd. Wydaje się zrozumiałe, dlaczego współczesny rodzic powinien zdać sobie sprawę, że obecność przy dziecku z pilotem lub komórką w ręku, podczas gdy ono samo zajmuje się budową z klocków lub rysuje na tablecie, nie oznacza wspólnie spędzanego z nim czasu. O ile zamiast wspólnej, realnej zabawy z dzieckiem będziemy częściej kierować jego uwagę na atrakcje „elektronicznych zabawek”, o tyle jest prawdopodobne, że u naszych maluszków rozwinie się anemia czuciowo–ruchowa, a one same będą słabe fizycznie z niskim poziomem kompetencji społecznych. Dla prawidłowego rozwoju psychoruchowego, emocjonalnego i poznawczego dzieci potrzebują pełnej uwagi rodzica w każdej formie rzeczywistej zabawy.
Człowiek tworzy postęp i ewolucję. Procesu technicyzacji życia nie da się zatrzymać, a patrząc, jak przyspiesza tempo zmian, musimy nadążać za dynamiką zdarzeń, starając się o krok wyprzedzać nowoczesność. Ciekawe, czy kiedykolwiek zaburzenia rozwoju dzieci będą mogły być diagnozowane przez sztuczną inteligencję? Moim zdaniem to wcale nie wydaje się być odległą przyszłością! Dla potwierdzenia przytoczę ciekawostkę o zastosowaniu sygnałów sensorycznych w diagnostyce medycznej w postaci elektronicznego stetoskopu do samodzielnego osłuchiwania płuc w warunkach domowych. Producenci kierują swój produkt w pierwszej kolejności do rodziców dzieci chorujących na astmę. Aktualną potrzebą rodzin jest szybki dostęp do ochrony zdrowia, diagnostyki, a możliwość monitorowania stanu zdrowia dzieci pod kątem prawidłowości rozwoju psychofizycznego wydaje się być priorytetem w skali globalnej.
Korzystając z udogodnień informatycznych platformy Avigon.pl, rodzice i opiekunowie dzieci w wieku 0 – 12 lat mogą w sposób bezpieczny przystąpić do konsultacji w zakresie integracji sensorycznej online. Terapeuta SI przeprowadzi wywiad i badanie wstępne z zachowaniem wymaganych standardów oraz udzieli profesjonalnego wsparcia w nurtujących Państwa zagadnieniach. Więcej o samej terapii SI i przeprowadzaniu konsultacji w Avigon przeczytacie poniżej.
Co to jest Integracja Sensoryczna?
Integracja sensoryczna to proces przepływu bioelektrycznego w mózgu, w którym przekaz informacji o bodźcach płynących zarówno ze środowiska zewnętrznego jak i z ciała, organizowany jest na potrzeby czynnościowe, możliwe do wykorzystania w celowej aktywności (tzw. planowanie motoryczne). Człowiek posiada 5 podstawowych zmysłów – smaku, węchu, wzroku, słuchu i dotyku. Zmysły te wypełniają rozległe obszary układu równowagi i czucia głębokiego, których spoiwem jest system przedsionkowy (odpowiada za reakcje wywoływane przez ruch) i system propriocepcji (wewnętrzny korelator anatomii i fizjologii). Mózg za pomocą sensorów rozpoznaje, interpretuje, porządkuje i przekazuje informacje o bodźcach do określonych układów w ustroju.
Gdy informacje te płyną bez zakłóceń, człowiek nie uświadamia sobie istnienia skomplikowanych procesów w mózgu, które rozgrywają się w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN). Nie zastanawia się nad tym, w jakim stopniu integracja sensoryczna ma wpływ na codzienne funkcjonowanie i wykonywanie choćby rutynowych czynności jak np. mowa, planowanie ruchu, napięcie mięśniowe, postawa czy percepcja wzrokowa.
Gdy procesy integracji sensorycznej u dziecka przebiegają nieharmonijnie, wówczas w jego fizycznym funkcjonowaniu zauważamy symptomy nietypowych reakcji lub przejawy niepokojących zachowań. Wszystkie układy biologiczne ściśle współpracują ze sobą i korelując z systemami sensorycznymi – słuchu, dotyku, wzroku, smaku i węchu, stale dążą do zachowania homeostazy (równowagi) w ustroju. Od współpracy układów zależą mechanizmy stabilizacyjne (równowaga fizyczna i emocjonalna) i prawidłowo przebiegające procesy poznawczo – emocjonalne.
Geneza i założenia Metody Integracji Sensorycznej
Metoda integracji sensorycznej została opracowana przez psychologa i terapeutę zajęciowego dr A. Jean Ayres (1920-1989) na Uniwersytecie Południowej Kalifornii w Los Angeles. W latach 60-tych XX wieku badaczka udowodniła hipotezy wskazujące na związki procesów integracji sensorycznej z procesami uczenia się. Następnie skonstruowała baterie standaryzowanych testów SI opartych na neurofizjologicznych podstawach klinicznych, które mierzą procesy leżące u podstaw sensoryzmów i uczenia się. Dr J. Ayres prowadziła swoje obserwacje w pracy terapeutycznej z dziećmi chorymi neurologicznie, dla których rehabilitacja i terapia stanowiły jedyną pomoc zarówno w uzdrawianiu fizycznym i umysłowym, jak i przystosowaniu do samodzielności.
Metoda SI z założenia ma charakter wielokierunkowy, gdyż czerpie z podstaw rehabilitacji, pedagogiki specjalnej i pedagogiki zabawy. W ramach tych dyscyplin odpowiednio planowane ćwiczenia kompilowane są z elementów terapii istniejących w medycynie i edukacji, tj. fizjoterapii narządu ruchu, terapii ręki, terapii logopedycznej, muzykoterapii, arteterapii. Bezspornie, Metoda Terapii SI w procesie długofalowym stanowi skuteczną formę wspomagania rozwoju dziecka. Być może dlatego współcześnie często upatruje się w niej panaceum na rozmaite problemy dzieci w okresie rozwoju biologicznego i społecznego. Takie oczekiwania m.in. sprawiły, że w edukacji żłobkowej, przedszkolnej i wczesnoszkolnej metoda SI stała się bardzo popularna.
Diagnoza SI – narzędzia badawcze i przebieg
Do diagnozy zaburzeń integracji sensorycznej opracowane zostały specjalne narzędzia oceny rozwoju psychoruchowego dziecka. Są to Południowo-Kalifornijskie Testy Integracji Sensorycznej /SCSIT / i Testy Praksji /SIPT/ dla dzieci w wieku od 4 r.ż. do 9, 11 lat oraz próby kliniczne dla dzieci w wieku 0-12 lat. Próby te dedykowane są również dzieciom, które z różnych powodów nie podejmują współpracy w toku badań i mogą być objęte jedynie obserwacją kliniczną.
W warunkach stacjonarnych, tzn. w gabinecie terapii sensorycznej, prawidłowo przeprowadzona diagnoza zaburzeń integracji sensorycznej wymaga zwykle 2 spotkań po około 90 minut. W pierwszym etapie terapeuta SI przeprowadza wywiad z rodzicem w temacie zgłaszanego problemu dziecka – treści pytań obejmują zagadnienia medyczne i psychologiczne, dotyczące rozwoju dziecka od momentu urodzenia po aktualne problemy zdrowotne. W drugim etapie badania integracji sensorycznej uczestniczy rodzic wraz z dzieckiem. Wówczas prowadzona jest obserwacja funkcjonalna i obserwacja zachowań dziecka, próby kliniczne oraz testy SI.
Obecnie na rynku terapii psychopedagogicznych od ok. 10 lat można obserwować zwiększone zainteresowanie terapią SI zarówno wśród rodziców jak i placówek oświatowych. Nie zmienia to faktu, że terapeuta nie jest czarodziejem i nie wyeliminuje potencjalnych zaburzeń u dziecka, natomiast może - przy efektywnej współpracy z rodzicami - doprowadzić do wygaszenia niewłaściwych reakcji i zachowań dziecka na stresory w codziennym funkcjonowaniu w domu, przedszkolu czy szkole. Praktyka pokazuje, że zauważane przez dorosłych nieprawidłowości w funkcjonowaniu dzieci często mają charakter okresowy i rozwojowy. Co ciekawe, znamienne są ich źródła, które zazwyczaj mają kontekst psychologii rodziny, dotyczący postaw rodzicielskich i modeli wychowawczych. To z kolei wiąże się z potrzebą szeroko rozumianej psychoedukacji rodziców. W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że nie każdy terapeuta SI posiada kompetencje do udzielania wskazówek z zakresu psychologii wychowania w rodzinie. W tym wypadku dobrym rozwiązaniem będzie, aby rodzic zastosował się do ewentualnych zaleceń, dotyczących pogłębionej konsultacji specjalistycznej.
Terapia Integracji Sensorycznej – na czym polega?
Terapia sensoryczna może być prowadzona wyłącznie przez certyfikowanego terapeutę, a jej podstawą jest diagnoza. W odróżnieniu od wielu metod terapeutycznych, SI to ciekawa i aktywna ruchowo forma wspomagania rozwoju, która pochłania poznawczo i emocjonalnie dziecko w każdym wieku. Określana „naukową-zabawą” stwarza taki charakter zajęć, że poprzez wesołe eksperymentowanie dostarczane są dziecku te bodźce, na które jego system nerwowy, w zależności od indywidualnych potrzeb, ma największe zapotrzebowanie. Zajęcia odbywają się w sali wyposażonej w odpowiedni sprzęt terapeutyczny i pomoce dydaktyczne, które służą planowej stymulacji systemu wzrokowego, słuchowego, węchowego i dotykowego.
Podczas każdej terapii SI organizowana jest liczba bodźców, aby dziecko świadomie doświadczało wrażeń zmysłowych w zakresie różnych modalności (dotyku, wzroku, słuchu, węchu) z systemu przedsionkowego i proprioceptywnego. Zabawy i zadania ruchowe zwykle nie są one ani zbyt łatwe ani zbyt trudne. Są tak planowane, żeby korespondowały odpowiednio do wieku i fazy rozwoju dziecka. Terapia Integracji Sensorycznej to pedagogika zabawy! „Bawiąc, uczyć i rozwijać”. W terapii dziecko buduje poczucie sprawstwa, a im częściej cieszy się i woła np.„Udało mi się! Potrafię to zrobić!” tym więcej doświadcza poczucia własnej wartości. Czyż nie tego powinniśmy wszyscy uczyć nasze dzieci? Integracja sensoryczna nie zastąpi realnej edukacji, może natomiast poprawić uczenie się i sprawić, że będzie ono łatwiejsze. To właśnie atmosfera terapii SI stwarza dziecku warunki do ujarzmiania środowiska poprzez zwiększanie świadomości i samopoznanie.
Terapia SI – kiedy może być przydatna?
Terapia Integracji Sensorycznej jest wykorzystywana w pracy z dziećmi w wieku 0 – 12 lat:
- mającymi trudności szkolne (trudności z czytaniem, pisaniem, ortografią, trudności z koncentracją uwagi),
- wykazującymi opóźnienia w rozwoju mowy,
- wykazującymi opóźnienia w rozwoju ruchowym,
- z grupy ryzyka na podstawie wywiadu około medycznego (zagrożona ciąża, obciążenia okołoporodowe, cesarskie cięcie, wcześniactwo, czynniki dziedziczne) jako działanie profilaktyczne, które podjęte we wczesnym okresie rozwoju dziecka zmniejsza / eliminuje ryzyko wystąpienia zaburzeń integracji sensorycznej w toku rozwoju dziecka małego,
- z nadpobudliwością psychoruchową (ADHD),
- z zaburzeniami uwagi (ADD),
- z upośledzeniem umysłowym,
- z zespołem Downa,
- z Autyzmem,
- z zespołem Aspergera,
- z MPDz (Mózgowe Porażenie Dziecięce),
- z kruchym chromosomem X.
Poniżej przedstawione zostały niektóre symptomy zaburzeń modulacji sensorycznych u dzieci w podziale na grupy wiekowe.
Symptomy zaburzeń sensorycznych u niemowląt i dzieci do 3 r.ż.
- Ujawnia trudności z jedzeniem (trudności ze ssaniem, gryzieniem, preferuje wybrane rodzaje produktów i posiłków, nie lubi wybranych struktur pokarmów, chomikuje jedzenie lub rzuca się na jedzenie jedząc rękami).
- Ma trudności ze snem (trudności w zasypianiu, budzenie nocne, trudności przy wybudzaniu).
- Dziecko jest rozdrażnione przy zmianie ubrania lub unika niektórych faktur ubrań.
- Unika przytulania lub zbyt często domaga się bliskości i mocnego uścisku.
- Jest nadmiernie ruchliwe lub jest letargiczne, apatyczne.
- W 1 r.ż. zaznaczyło opóźnienia w rozwoju funkcjonalnym w zakresie „kamieni milowych”: późno siadało, późno raczkowało (lub pomija ten etap), późno zaczęło samodzielnie chodzić, miało opóźniony rozwój mowy.
- Unika manipulacji zabawkami/przedmiotami zwłaszcza tymi, które wymagają zręczności palców i współpracy rąk
- Ujawnia opóźnioną ( podwyższoną) reakcję na ból.
- Dziecko nadmiernie płaczliwe nie potrafi samo się wyciszyć np. poprzez ssanie smoczka, patrzenie na zabawkę, słuchanie.
Zaburzenia integracji sensorycznej u dzieci w wieku przedszkolnym 4 – 6 lat
- Trudności z opanowaniem treningu czystości.
- Potykanie się, obijanie o przedmioty, słaba równowaga, jest niezgrabne ruchowo.
- Nie zwraca uwagi na uderzenia i skaleczenia.
- Przesadnie reaguje na hałas (zatyka uszy, sam hałasuje – mruczy, wydaje nieartykułowane dźwięki), wykazuje nadmierne reakcje na zapachy.
- Nie lubi być przytulane, nie lubi wybranych rodzajów ubrań, drażnią go metki.
- Nie lubi mycia głowy, twarzy, zębów.
- Długo uczy się jeździć na rowerze lub unika pojazdów w ruchu liniowym i wahadłowym.
- Unika zabaw ruchowych z rówieśnikami.
- Jest nadruchliwe lub apatyczne.
- Ma trudności z opanowaniem lub unika czynności takich jak: zapinanie guzików, zdejmowanie butów, wiązanie supełków , zapinanie butów na rzepy, rysowanie, wycinanie, klejenie, wiązanie sznurowadeł.
- Szybko przechodzi od płaczu do śmiechu, ma nagłe wybuchy złości, przejawia zachowania agresywne wobec rówieśników i dorosłych.
- Opóźnienia w rozwoju mowy, kłopoty z artykulacją, ma specyficzny język zrozumiały tylko dla rodzica, brak płynności mowy ( jąkanie),
- Dziecko ma trudności ze zrozumieniem poleceń i wymaga ich powtórzeń.
- Dziecku trudno skupić się na jednej czynności.
Przejawy zaburzeń sensorycznych u dzieci w wieku szkolnym 7 – 12 lat
- Jest nadwrażliwe na hałas (zatyka uszy, jest głośny– mruczy, wydaje dźwięki), nadwrażliwy na zapachy.
- Nie lubi przytulania, nie lubi wybranych faktur ubrań, drażnią metki.
- Dziecko nie może usiedzieć w miejscu, jest pobudzone i ruchliwe, wierci się w ławce, wstaje podczas lekcji lub dziecko jest ospałe, unika zabaw ruchowych na korzyść zajęć przy stoliku lub na podłodze.
- Dziecko ma trudności z czytaniem.
- Dziecko ma kłopoty z pisaniem, pisze wolno, nie mieści się w liniaturze, nieprawidłowo trzyma narzędzie pisarskie.
- Dziecko wolno wykonuje zadania, nie nadąża za klasą.
- Dziecko jest niezdarne, często potyka się i często wylewa napoje.
- Przyjmuje nieprawidłową postawę przy biurku.
- Myli słowa dźwięko-podobne.
- Mowa dziecka jest niewyraźna, występuje nieprawidłowa artykulacja.
- Dziecko jest męczliwe; ma trudności z koncentracją uwagi.
Konsultacja integracji sensorycznej online – kiedy z niej skorzystać?
Drogi Rodzicu! O tym, czy zachodzi potrzeba wykonania badania SI, może stwierdzić konsultant – terapeuta integracji sensorycznej, który w profesjonalny sposób przeprowadzi badanie wstępne i zaproponuje pomocne rozwiązania.
W praktyce diagnostycznej terapeuci często słyszą od rodziców, jak wiele niepokoju budzą myśli o rozwój ich dzieci. Zdarza się, że dla „poskromienia” niektórych zachowań ujawnianych przez dziecko w żłobku, przedszkolu czy szkole rodzice są kierowani do terapeuty SI, żeby coś z tym zrobił, a najlepiej stwierdził czy występuje zaburzenie czy nie. Bywa, że w początkowym etapie dojrzewania dziecka opiekunowie nie zawsze widzą niepokojące symptomy, a otoczenie owszem. Są matki, dla których pielęgnowanie i wychowywanie dziecka od pierwszych dni jego życia przysparza wiele trudności i lęku. Już te powody są wskazaniem do przeprowadzenia badania SI.
Obecnie dostać się na diagnozę SI nie jest łatwo, ponieważ w poradniach państwowych terminy są dość odległe, terapeutów integracji sensorycznej wciąż brakuje i nie każdy terapeuta posiada uprawnienia do przeprowadzania badań. Wykonanie diagnozy SI komercyjnie wiąże się z pewnym kosztem. Co ciekawe, terapeuci w gabinetach prywatnych zwykle zalecają zajęcia SI większości badanych dzieci. Zrozumiałe więc, dlaczego rodzice – z jednej strony - szukają informacji w Internecie i uważnie przyglądają się swojemu dziecku, wypatrując sugerowanych w diagnozie zaburzeń. Z drugiej strony zabiegają o miejsce na terapię SI w państwowych ośrodkach.
Wydaje się, że oferta konsultacji SI online może być dla rodziców dużym udogodnieniem. Korzyść jaką rodzic wyniesie z porady zdalnej to kompletne profesjonalne rozpoznanie problemu dziecka i wskazówki do jego rozwiązywania. Konsultant SI stwierdzi, czy faktycznie zachodzi potrzeba pełnej diagnozy i terapii SI w danym momencie życia dziecka, czy być może zaproponuje psychoedukację i ćwiczenia możliwe do wykonywania przez rodzica z dzieckiem w domu.
Diagnoza SI w każdej formie jest przeznaczona dla dzieci w wieku 0-12 lat. W warunkach badania stacjonarnego terapeuta SI może stwierdzić lub wykluczyć u dziecka występowanie zaburzeń sensorycznych, może wskazać, jaki charakter mają nieprawidłowości i objaśni tło ich występowania.
Konsultacja SI online pełni funkcję wczesnej interwencji specjalistycznej, której celem jest udzielenie wsparcia rodzicom w uzyskaniu wstępnej oceny na temat rozwoju psychoruchowego, emocjonalnego i poznawczego dziecka. Podczas omawiania problemów terapeuta może wydać rodzicom zalecenia o sposobach postępowania w codzienności oraz udzielić informacji na temat ewentualnego leczenia specjalistycznego. W ramach psychoedukacji terapeuta pomoże rodzicom rozpoznać własne możliwości do świadomego stymulowania rozwoju dziecka. Istnieje duża szansa, że zastosowanie się rodzica do zaleceń terapeuty SI zaowocuje obserwacją zmian zarówno w funkcjonowaniu dziecka w domu i poza nim, jak i poprawą relacji w rodzinie. Konsultacja on-line jest pożyteczną formą wspomagania rodzica na każdym etapie rozwoju dziecka w rodzinie.
Przed konsultacją wskazane jest wypełnienie Kwestionariusza SI i odesłanie go na adres konsultanta. Wypełnienie Kwestionariusza SI nie stanowi diagnozy sensu stricte lecz przyczyni się do lepszego rozpoznania problemu przez terapeutę.
Skonsultuj niepokoje u terapeuty SI, jeśli Twoje dziecko jest:
- bardzo drażliwe,
- pobudzone i nadaktywne,
- głośne,
- zbyt spokojne i leniwe podczas karmienia,
- ma problemy ze snem,
- często płacze,
- nie potrafi spokojnie czekać na posiłek,
- domaga się często bliskości rodzica,
- miewa wybuchy złości, bije,
- bardziej niż inne dzieci reaguje na dźwięki,
- ujawnia lęki w nowych miejscach,
- ma łatwy odruch wymiotny,
- unika dotyku,
- trudno je uspokoić,
- inne.
Potrzebujesz wsparcia? Umów WIZYTĘ ONLINE: dr nauk hum Aldona G. Szostak
„… Przegląd badań na temat teorii i praktyki integracji sensorycznej (SI)
Teoria integracji sensorycznej związana jest z wieloma badaniami, które dowodzą zarówno jej neurofizjologicznych podstaw, jak i skuteczności określonych działań podejmowanych wobec dzieci. Przytoczone poniżej badania (sięgające lat 60-tych XX wieku) są jedynie fragmentem obszernych prac naukowo-badawczych i programów interwencyjnych, amerykańskich pracowników uniwersyteckich i praktykujących terapeutów zajęciowych. Badania te publikowane były w specjalistycznych i wysoko ocenianych periodykach takich jak: British Journal of Occupational Therapy, The American Journal of Occupational Therapy, Language, Speech, and Hearing Services in Schools, Pädiatrie und Grenzgebiete, The Occupational Therapy Journal of Research, Clinical Rehabilitation, Journal of Applied Behavior Analysis, Developmental and Behavioral Pediatrics, Journal of Autism and Developmental Disorders, American Journal of Medical Genetics.
Badania dotyczące dysfunkcji integracji sensorycznej prowadzili między innymi: . J. B. De Quiros (1976), J. Ayres (1981), J. Ayres, Z. Mailloux (1983), K. Larington (1987), A. DeGangi (1990), W. Dunn (1997, 1999, 2002), G. Baranek (2002), J. Watling, J. Dies i O. White (2003). Czytelników zainteresowanych dokładnymi wnioskami z badań naukowych zachęcam do lektury kwartalnika Integracja Sensoryczna wydawanego przez Polskie Stowarzyszenie Terapeutów Integracji Sensorycznej.
Terapia integracji sensorycznej korzysta również z indywidualnych doświadczeń osób z problemami sensorycznymi. Należy do nich T. Grandin (Grandin, T., Scariano, M, (1986). Emergence: labeled autistic. Novato, CA: Arena., Grandin, T. (2000). Thinking in pictures. New York: Doubleday. Temple Grandin jest autorką książki przetłumaczonej na język polski pt. Byłam dzieckiem autystycznym), która tłumaczy na własnym przykładzie zasadność używania głębokiego docisku przy nadmiernym pobudzeniu. Ważnych informacji dostarczają także publikacje L. Jackson (Jackson, L. (2006). Świry, dziwadła i Zespół Aspergera. Warszawa: Fraszka Edukacyjna) czy D. Willams (Williams, D. (2010). Nikt nigdzie. Autobiografia autystycznej dziewczyny. Warszawa: Fraszka Edukacyjna)….”*
* [1] dr n. hum.Marta Wiśniewska https://pstis.pl/pl/html/index.php?str=podstrona_terapia
