Wiele osób stosuje termin „depresja” do opisu odczuwanego smutku, ale ta choroba to coś znacznie więcej. Osoby ze zdiagnozowaną depresją często mówią o dolegliwościach fizycznych i innych odczuciach, np. poczuciu bezsilności, beznadziejności lub braku wiary w pozytywną przyszłość. Niektórzy nie skarżą się na uczucie smutku, a bardziej czują się apatyczni, nie mają energii do życia. Ważnym faktem o depresji jest to, że utrudnia ona codzienne życie, w przeciwieństwie do tymczasowego uczucia smutku lub gorszego dnia, gdy nie mamy motywacji.
Depresja – definicja
Depresja to choroba, która wg definicji Światowej Organizacji Zdrowia, objawia się smutkiem, utratą zainteresowań i przyjemności, poczuciem winy, niską samooceną, zaburzeniami snu i apetytu, uczuciem zmęczenia i osłabieniem koncentracji. Depresja znacząco wpływa na jakość życia i zdolność funkcjonowania w każdym obszarze, zarówno społecznym, jak i zawodowym.
Ciekawe fakty o depresji
Współcześnie depresja to czwarty najpoważniejszy problem zdrowotny na świecie. Jest to „choroba demokratyczna”, bowiem doświadczają jej ludzie bez względu na wiek, płeć, status społecznoekonomiczny. Innymi słowy może dotyczyć każdego z nas. Choć definicja depresji jest prosta, choroba ta ma znaczący i zróżnicowany wpływ na życie ludzkie. Poniżej prezentuję kilka ciekawych faktów o depresji:
1. Depresja ma różne przyczyny
Faktem o depresji jest, że ryzyko zachorowania wzrasta, jeśli ostatnio doświadczyliśmy stresującego wydarzenia, mieliśmy depresję w przeszłości lub bliski członek rodziny miał depresję. Czasami depresja rozwija się bez wyraźnej przyczyny, co może być problemem związanym z neuroprzekaźnikami (tzw. depresja endogenna).
2. Geny wyjaśniają tylko częściowo depresję
Genetyczne predyspozycje są już lepiej rozumiane przez naukowców. Rodzinna historia depresji się liczy, ale nie jest jedynym czynnikiem. Przykładowo bliźniaki jednojajowe, czyli mające ten sam zestaw genów, nie muszą oboje mieć depresji. Taka sytuacja zdarza się tylko w 30% przypadków, co oznacza, że inne czynniki (np. środowiskowe) mają wpływ na to, czy jeden z bliźniaków choruje na depresję, czy nie.
3. Depresja wpływa na ciało
To kolejny ciekawy fakt o depresji, bowiem bóle głowy, problemy żołądkowo-jelitowe, krótki i płytki oddech, napięcie odczuwane w ciele – to wszystko mogą być symptomy zaburzenia depresyjnego.
4. Depresja może być powiązana ze zdrowiem jelit
Istnieje skomplikowana relacja między mózgiem, układem nerwowym, a dobrymi bakteriami w jelitach, które mogą chronić przed depresją. Zgodnie z artykułem opublikowanym w 2016 roku w World Journal of Gastroenterology, zróżnicowana dieta, która zawiera probiotyki i prebiotyki odgrywa rolę w zarządzaniu objawami depresji. Innymi słowy często oprócz prowadzonej psychoterapii i farmakoterapii, warto zwracać uwagę na to, co jemy.
5. Mózg człowieka w depresji wygląda inaczej
Badania neuroobrazowe pokazują, że pewne struktury w mózgu działają inaczej, kiedy człowiek jest depresyjny. Przykładowo, osoby depresyjne mają często powiększone ciało migdałowate (ośrodek niepokoju) i mniejszy hipokamp (ośrodek w mózgu odpowiadający za pamięć).
6. Depresja jest często powiązana z innymi problemami medycznymi
Ludzie z chorobami przewlekłymi, jak cukrzyca, choroba serca, stwardnienie rozsiane mają także wyższe ryzyko zachorowania na depresję.
7. Ludzie depresyjni wcale nie muszą na takich wyglądać
"Depresja to ukryta choroba" jak twierdzi Jeremy Coplan, nowojorski profesor psychiatrii. Niektórzy ludzie mogą być nawet dość energiczni i radośni, ale wewnętrznie cierpią, doświadczając różnorodnych symptomów, które nie są zauważone na pierwszy rzut oka.
8. Ćwiczenia fizyczne mogą pomóc w zmniejszaniu poziomu objawów depresji
Ćwiczenia poprawiają nasz nastrój, stymulują wytwarzanie naturalnych substancji w naszym organizmie, które mogą sprawić, że poczujemy się lepiej. Te substancje to endorfiny, serotonina, dopomina, które korzystnie wpływają na objawy depresji. Jeśli zauważamy u siebie niepokojące objawy, spróbujmy wykonywać przynajmniej 30 minut ćwiczeń fizycznych przez większość dni tygodnia. W przypadku prozdrowotnego stylu życia na nastrój warto stosować zdrową dietę, ćwiczenia fizyczne i chodzić spać o regularnej porze. Faktem o depresji jest, że tylko takie połączone działania będą bardzo skuteczne.
9. Czasami konieczny jest więcej niż jeden antydepresant
Ważnym faktem o depresji jest, że tylko cześć osób depresyjnych, czuje ulgę przy pierwszym lub drugim antydepresancie. Ludzie, którzy biorą drugi lek i nie odczuwają poprawy, mają tzw. depresję lekooporną. W swoich badaniach wspomniany prof. Coplan sugeruje, że niektórzy ludzie muszą skorzystać z kombinacji leków, aby osiągnąć ulgę.
10. Terapia jest także potrzebna
Czasami leki antydepresyjne są używane jako pierwsze, w celu zmniejszenia objawów depresji w wystarczającym stopniu, aby terapia mogła zadziałać i pomóc. Wynika to z faktu, że osoby z bardzo silnym nasileniem depresji często są „trudne w kontakcie”, dlatego typowa terapia mówiona może być problematyczna, dopóki ich nastrój się nie poprawi. Niemniej psychoterapia może być podstawowym oddziaływaniem przy lekkiej i średniej depresji.
11. Ciepło i światło pomaga
Kolejnym faktem o depresji jest obserwacja badaczy, dotycząca potencjalnie zaburzonego systemu termoregulacji u ludzi z depresją. Badania przekonują, że ocieplenie może pomóc na objawy depresji. Ekspozycja na ciepło i słoneczne dni działa jako pewnego rodzaju antydepresant, jak twierdzi profesor psychiatrii Charles Raison z Uniwersytetu Wisconsin-Madison. Z pewnością niektórzy z nas słyszeli o tak zwanych lampach antydepresyjnych, emitujących silne, jasne światło, którym mamy naświetlać swoją twarz. W badaniach okazały się one szczególnie skuteczne na depresję sezonową (SAD).
Oczywiście więcej badań jest potrzebne, co więcej oddziaływania dotyczące ciepła i światła należy rozumieć w szerokim kontekście - ciepła kąpiel, prysznic, sauna także mogą być sposobami przynoszącymi ulgę, o czym przekonują różne publikacje naukowe. Kilka badań na ten temat przytaczam w autorskiej książce "Wstań. Stres, lęk i depresja a styl życia".
12. Ostatnim ciekawym faktem jest to, że depresja to jeden z głównych powodów niepełnosprawności
Światowa Organizacja Zdrowia twierdzi, że depresja jest jednym z głównych przyczyn niepełnosprawności na świecie. Wynika to z faktu, że jest to choroba prowadząca do dużej liczby lat straconych, gdzie ludzie są mniej produktywni, mniej energiczni, robią mało w życiu, często chodzą na zwolnienia lekarskie. "Ludzie rutynowo mówią, że depresja jest najgorszą rzeczą, która przydarzyła się im", jak twierdzi cytowany już prof. Coplan. " A powodem jest to, że ich mózgi nie funkcjonują dobrze. Nie potrafią podejmować decyzji i nie są pewni swego - wszystko wymaga dużego mentalnego wysiłku".
Fakty o depresji - podsumowanie
Mam nadzieję, że te 12 ciekawych faktów o depresji pozwoli lepiej zrozumieć tą chorobę. Ważnym przeciwieństwem depresji jest stan szczęścia. Dowiedz się o korzyściach z odczuwania tego stanu tutaj https://avigon.pl/blog/czym-jest-szczescie-i-jakie-korzysci-dla-nas-niesie.
Zapraszamy na profil autora na avigon.pl - wejdź i umów wizytę u mgr Piotr Modzelewski
Literatura cytowana:
Modzelewski, P. (2017). Wstań. Stres, lęk i depresja a styl życia. Będziń: Wydawnictwo E-bookowo. https://www.e-bookowo.pl/poradniki/wstan.html
Vann, M. R. (2016). 12 Surprising Facts About Depression. Pobrane z: https://www.everydayhealth.com/hs/major-depression-health-well-being/surprising-depression-facts/
