Mobbing - co to jest?
Mobbing jest to działanie skierowane do pracownika, polegające na długotrwałym i uporczywym nękaniu, zastraszaniu, izolowaniu od innych współpracowników, celowym nieprzekazywaniu informacji.
Działanie to skutkuje wywołaniem u pracownika obniżenia samooceny, przydatności zawodowej, poniżenia, ośmieszenia.
Przejawy mobbingu w pracy
Mobbing może przybierać różne formy.
Są to na przykład: wyśmiewanie, drwienie, cyniczne zachowania, przerywanie pracownikowi w połowie zdania, krzyk, agresja, grożenie utratą pracy, wyśmiewanie w obecności innych współpracowników, ciągłe dokładanie nowych obowiązków, izolowanie od innych pracowników, celowe nieprzekazywanie ważnych informacji, negowanie naszych kompetencji, blokowanie możliwości skorzystania z urlopu wypoczynkowego.
Fazy mobbingu:
MOBBING FAZA PIERWSZA - Wczesna. Najlżejsze objawy mobbingu występują najczęściej w pierwszej fazie:
- Ograniczony dostęp do informacji w firmie
- Nie dzielenie się wiedzą i doświadczeniem (Pracownik musi sam szukać rozwiązania problemu)
- Pomijanie obecności ofiary, na przykład w czasie przerwy
- Zarzucenie różnymi dodatkowymi obowiązkami
- Ciągła zmiana wymagań co do pracy ofiary
- Nadmierna kontrola pracy
- Obarczanie odpowiedzialnością za pracę, przy jednoczesnym ograniczaniu podejmowania decyzji
MOBBING FAZA DRUGA - Eskalacja. Taktyka pomniejszania kompetencji ofiary występuje najczęściej w drugiej fazie mobbingu. Głównymi objawami tej taktyki są:
- Dyskredytowanie osiągnięć ofiary
- Zlecanie zadań poniżej kompetencji zawodowych
- Wzbudzanie poczucia winy u ofiary
- Poddawanie w wątpliwość jej kompetencji
- Ciągła i bezpodstawna krytyka mobbera
MOBBING FAZA TRZECIA - Nasilenie się agresji. Taktyka izolacji oraz upokarzania występuje najczęściej w trzeciej fazie.
- Głównymi objawami tych taktyk są:
- Utrudnianie kontaktów z innymi pracownikami
- Unikanie rozmów z ofiarą
- Ograniczenie możliwości wyrażania swojego zdania przez ofiarę
- Złośliwe uwagi mobbera
- Publiczne krytykowanie wyglądu i zachowania ofiary
- Zmniejszenie samooceny ofiary
- Sarkazm
MOBBING FAZA CZWARTA – Degradacja. W ostatniej fazie występuje taktyka zastraszania, która polega głównie na:
- Przemocy ekonomicznej (pozbawianie premii, nagród lub nieprzyznawanie podwyżki i awansu)
- Groźbach
- Przymusie pozostawania po godzinach
- Braku przerwy w czasie pracy
Skutki mobbingu
Skutkiem mobbingu jest przede wszystkim obniżenie poczucia własnej wartości, spadek samooceny, ciągły stres, bezsenność, poczucie, że jest się osobą nieprzydatną, rozdrażnienie, brak motywacji, pojawienie się uczucia bezradności, obniżenie nastroju, ryzyko zachorowania na depresje.
Jak się ochronić przed mobbingiem?
W przypadku, gdy czujemy, że nasz pracodawca przekracza granice mamy prawo dochodzić swoich praw. Bardzo ważne jest zdobycie dowodów na to, że pracodawca stosuje wobec nas mobbing.
Gdy w wyniku mobbingu doszło do rozstroju zdrowia, mamy prawo ubiegać się o odszkodowanie od pracodawcy.
Ponieważ mobbing to długotrwały, wyniszczający naszą psychikę proces, warto udać się do psychologa, który pomoże na nowo odbudować samoocenę i poczucie własnej wartości.