Amerykański pisarz Matthew Quick w książce Wybacz mi, Leonardzie napisał takie słowa: „Inność to cecha pozytywna. Ale inność jest również trudna.”. Czy rzeczywiście tak jest? Czy ludzie wyróżniający się fizycznie i mentalnie mają podobne doświadczenia? Czy w świecie, w którym każdy myśli o tym, jak zdobywać wciąż więcej i żyć coraz szybciej, stać nas na to, by inność doceniać i rozumieć? Czy jesteśmy na tyle mądrzy, by wiedzieć, czym są tolerancja i akceptacja?
Tolerancja a akceptacja
Nie bez powodu pojęcia te znalazły się obok siebie, bo ich znaczenie, choć na pierwszy rzut oka wydaje się synonimiczne, wcale takie nie jest. Tolerancja bowiem oznacza cierpliwość i wyrozumiałość dla odmienności. Jest poszanowaniem cudzych uczuć, poglądów, upodobań, wierzeń, obyczajów i postępowania, choćby były całkowicie odmienne od naszych albo zupełnie z nimi sprzeczne. Tolerancja zatem to stan poszanowania czyjegoś poglądu czy zachowania, ale niekoniecznie zgadzanie się z nimi. Natomiast akceptację rozumie się jako poszanowanie inności, ale jednocześnie aprobatę i uznanie tego czegoś za dobre lub zgodne z oczekiwaniami. To również nienarzucanie innym swoich poglądów. Widać zatem, że tolerancja wcale nie jest tożsama z akceptacją, choć są to pojęcia, o których propagowanie warto zabiegać.
Tolerancja we współczesnym świecie - czy jesteśmy tolerancyjni?
Na tytułowe pytanie większość z nas bez wahania odpowiedziałaby pewnie: „tak”! Oczywiście w odniesieniu do własnej osoby. Niestety, w wielu wypadkach byłaby to wypowiedź jedynie deklaratywna. Chcemy bowiem uchodzić za wyrozumiałych, otwartych i empatycznych ludzi, ale w rzeczywistości różnie to wygląda. W imię zasady „Tyle wiemy o sobie, na ile nas sprawdzono” poświadczamy o stosunku do inności dopiero w sytuacji, w której mamy możliwość nasze poglądy i zachowanie zweryfikować. Niestety, na co dzień najlepiej potrafimy jednak… osądzać innych. Zdecydowanie trudniej przychodzi nam to, by wykazywać się tolerancją. Bardzo dobrze było to widoczne niedawno, gdy w Polsce pojawiły się pierwsze przypadki zachorowań na koronawirusa i widzieliśmy różne reakcje ludzi, zetknęliśmy się nawet z przejawami hejtu.
Czy we współczesnym świecie jest zatem miejsce na tolerancję? Myślę, że nie można jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Wiele zależy od stopnia dojrzałości danej osoby, wyznawanych przez nią wartości i otwartości na wszystko to, co w świecie odmienne. Jak ważna jest to jednak wartość pokazuje fakt, że od 1995 roku obchodzony jest na świecie Międzynarodowy Dzień Tolerancji (16 listopada).
Inność może być trudna
Inność to kategoria, która wpisana jest w nasze życie chociażby z faktu uczestnictwa w różnych grupach, np. kulturowych, społecznych, zawodowych, które jednak zawsze jakoś różnią się od wszystkich tych, których uczestnikami pozostają inni ludzie. Ale odmienność może przecież wynikać także z różnych uwarunkowań, np. z powodu choroby czy upośledzeń społecznych (fobie, wycofanie społeczne czy inne dysfunkcje). Jeśli jesteś dojrzałym człowiekiem, to najprawdopodobniej nauczyłeś się jakoś sobie z tym radzić, choć pewnie nigdy nie będzie to dla Ciebie łatwe. A co dopiero ma powiedzieć dziecko, które pewnych rzeczy po prostu nie rozumie. Dlatego tak ważne jest, byśmy nieustannie „uczyli się” nie tylko tolerancji, ale i akceptacji wobec drugiego człowieka. Coraz częściej przecież ci „inni” mieszkają obok nas. Możemy to robić na wiele sposobów – od tych najprostszych jak nasza indywidualna postawa aprobaty wobec ludzi wokół, poprzez edukację i propagowanie pozytywnych zachowań np. w szkołach, w działaniach na skalę masową chociażby poprzez włączanie się w akcje społeczne, takie jak akcja skarpetkowa z okazji Światowego Dnia Zespołu Downa (21 marca) czy kampania „Polska na niebiesko”, realizowana w ramach Światowego Dnia Świadomości Autyzmu (2 kwietnia) kończąc.
Tolerancja, czyli jak być człowiekiem
Trzeba powiedzieć, że aprobata inności jest potrzebna nam samym. Ważne, by akceptować samego siebie, ale zależy nam również, aby otrzymać ją od społeczeństwa. Dlatego bądźmy tolerancyjni i aprobujmy inność, bo tylko w ten sposób czynimy nasze życie znośniejszym, a świat lepszym.
Zapraszamy na profil autora na avigon.pl - wejdź i umów wizytę u mgr Tatiana Ryczko
