Rozwód

Rozwód to rozwiązanie małżeństwa przez sąd w sytuacji, gdy między małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia, czyli zerwane zostały wszelkie więzi duchowe, fizyczne oraz gospodarcze. Rozwód znajduje się na drugim miejscu na liście najbardziej stresujących wydarzeń życiowych.

Psychologiczne etapy rozwodu

Etap pierwszy to uzmysłowienie sobie, że dalsze pozostanie w małżeństwie nie ma sensu. Wiąże się to z występowaniem wielu trudnych emocji takich jak: złość, rozżalenie, smutek, impulsywne zachowania, stany depresyjne. W tej fazie dochodzi najczęściej do wyprowadzki jednego z partnerów. Etap pierwszy trwa zazwyczaj od kilku miesięcy, do dwóch lat.

Etap drugi to uczenie się życia bez partnera, wchodzenie w nowe, wcześniej nieznane role. W fazie tej byli małżonkowie poznają nowych ludzi, zawierają znajomości i sprawdzają siebie w sytuacjach, z którymi nie mieli wcześniej styczności. Etap ten trwa kilka lat.

Etap trzeci to czas, w którym byli partnerzy mają poczucie stabilizacji i uporania się z nową sytuacją. W tym okresie możliwe są już spotkania byłych małżonków, bez kłótni i wzajemnych pretensji.

Jak poradzić sobie psychicznie z rozwodem?

W przypadku, gdy dochodzi do rozpadu małżeństwa, ale jedna ze stron nie jest w stanie się z tym pogodzić, pojawia się tzw. żałoba po stracie. Jest to proces, który trzeba przejść, aby dać sobie szansę na rozpoczęcie nowego etapu w życiu. Dla osoby, która została zaskoczona decyzją drugiej strony o odejściu, jest to ogromny szok. Pojawiają się silne emocje – lęk, strach, złość, żal, rozgoryczenie, niedowierzanie, depresja. Nawet jeśli w związku nie układało się zbyt dobrze, wiele osób nie dopuszcza do siebie myśli, że związek mógłby się rozpaść i nawet wówczas są zaskoczone, że druga strona zadecydowała o zakończeniu małżeństwa.

Wsparcie psychologiczne

Bywa tak, że w przepracowaniu negatywnych uczuć i pomocy w zamknięciu etapu, jakim było małżeństwo, niezbędna jest pomoc specjalisty – psychologa lub terapeuty. Emocje są zbyt silne, żeby poradzić sobie z nimi samodzielnie, trudno jest funkcjonować w normalnym trybie pracy i wykonywania obowiązków. Rodzina i przyjaciele nie zawsze są pomocni, bo zdarza się, że ich wsparcie jest nieadekwatne, z niewystarczającym poszanowaniem uczuć osoby, która przeżywa ból rozpadu małżeństwa.

Psycholog przed rozwodem

Skorzystanie z pomocy psychologicznej przed rozwodem może ułatwić wyciszenie negatywnych emocji, z jakimi borykają się osoby w sytuacji rozwodu. Strona, która nie chciała rozwodu może przepracować swój żal i lęk związany z rozwodem na tyle, aby być w stanie negocjować korzystne dla siebie warunki rozstania i aby podjąć wspólne ustalenia dotyczące spraw, jakie łączą parę (opieka nad dziećmi, alimenty, sprawy majątkowe). Trudno jest zachować spokój, gdy targają nami bardzo silne emocje. Z kolei osoba, która podjęła decyzję o rozwodzie, czasem boryka się z silnym poczuciem winy (że decyzja o odejściu rani drugą osobę, komplikuje życie rodzinne) i konfliktem wewnętrznym wynikającym z konsekwencji rozwodu.

Psycholog podczas rozwodu

Podczas rozwodu wsparcie psychologa bywa nieodzowne, zwłaszcza gdy proces rozwodowy przebiega w atmosferze konfliktu, odraczanych rozpraw, wzajemnych oskarżeń i walki. W polskich warunkach takie procesy mogą ciągnąć się latami, gdy walczące ze sobą strony raz po raz zmieniają ustalenia. Jest to okres szalenie wyczerpujący, trzymający w niepewności, poczuciu zagrożenia i niesprawiedliwości nieraz przez miesiące lub lata. W warunkach takich emocjonalnych turbulencji psychoterapia może pomóc utrzymać kondycję psychiczną na tyle, aby strony były w stanie podjąć wspólne ustalenia i dążyć do zakończenia sprawy rozwodowej.

Psycholog po rozwodzie

Po rozwodzie przychodzi czas na ułożenie sobie życia na nowo. Pomoc psychologiczna i psychoterapia będą pomocne na etapie odbudowy siebie i adaptacji do nowych warunków. Niejednokrotnie, sprawa rozwodowa nie kończy całej bolesnej historii, zwłaszcza jeśli byłych małżonków wiążą wspólne sprawy – dzieci, sprawy majątkowe lub firma, co wymaga nadal wspólnych ustaleń i utrzymywania kontaktu. Sprawy komplikują się również, gdy jedna z osób wchodzi w nowy związek lub zakłada nową rodzinę, a druga strona nie akceptuje tego. Zależnie od kondycji psychicznej osoby, psychoterapia po rozwodzie może znacząco poprawić komfort życia, a w niektórych przypadkach wręcz być niezbędna, by umożliwić normalne funkcjonowanie.

Psycholog dziecięcy a rozwód

W sytuacji rozwodu rodziców wsparcia psychologicznego mogą też wymagać dzieci, zależnie od ich wieku oraz ich zdolności do adaptacji do nowych warunkach, a także w zależności od kondycji psychicznej obojga rodziców i atmosfery, jaka panuje w domu. Bywa, że rodzice w tym trudnym dla nich czasie nie radzą sobie z własnymi emocjami bądź są przytłoczeni własną depresją, walką z partnerem lub niemożnością pogodzenia się z rozstaniem i wówczas nie mają dość własnych zasobów, by samodzielnie wspierać dziecko i towarzyszyć mu w przechodzeniu przez zmiany. Dla dzieci rozwód rodziców jest zazwyczaj druzgocącym doświadczeniem. Sporadycznie zdarza się, że dzieci odczują to jako ulgę, zwłaszcza gdy w domu miała miejsce przemoc lub nieustający konflikt między opiekunami.

Na ogół jednak dzieci są w szoku, nie rozumieją co się stało. Nie chcą tych zmian, jakie mają nastąpić (np. wyprowadzka jednego z rodziców) i nie radzą sobie z tym, w czym muszą mimowolnie uczestniczyć (kłótnie między rozwodzącymi się rodzicami, wycofanie się z kontaktu tego rodzica, który odszedł, zły stan psychiczny rodzica, który nie chciał rozwodu). W czasie rozwodu rodziców z pomocą może przyjść dobry psycholog dziecięcy. Psycholog dziecięcy przeprowadzi dziecko przez ten trudny czas, obejmie uwagą emocje i potrzeby dziecka, zadba o wyciszenie i uspokojenie dziecięcych lęków.