Bezpieczeństwo dziecka w sieci - wskazówki dla rodziców i dzieci

Nie od dziś wiadomo, że Internet przynosi wiele korzyści, ale warto również wskazywać, zwłaszcza dzieciom, że niesie ze sobą różnego rodzaju zagrożenia. Jest to szczególnie ważne w obecnej sytuacji, gdy dzieci spędzają w sieci wiele czasu, nie tylko na przyjemnościach, ale także na nauce. O bezpieczeństwo dziecka w sieci powinni dbać przede wszystkim rodzice, uczyć, jak mądrze korzystać z zasobów Internetu.

Bezpieczeństwo dziecka w sieci – wskazówki dla małoletnich 

• Pytaj rodziców/nauczycieli, gdy coś wzbudzi Twój niepokój; gdy nie wiesz, jak skorzystać z danej aplikacji/strony.
• Pamiętaj, że Internet daje wiele możliwości, ale stanowi również potencjalne zagrożenia (np. uzależnienie od Internetu, gier, cyberprzemoc, hejt, nękanie, przemoc psychiczna, wykorzystanie wizerunku, zdjęć, publikacji (i ich przeróbka), seksting, treści o charakterze patologicznym, wyłudzenia, uwodzenia (ryzyko wykorzystania seksualnego), pornografia, cyberseks, obraźliwe komentarze na portalach społecznościowych, kłamstwa).
• Pamiętaj o ograniczonym zaufaniu do osób poznanych w Internecie (nie znasz ich intencji, wielu podawanych informacji nie możesz zweryfikować, z różnych powodów ludzie w Internecie często kreują swój wizerunek mocno odbiegający od realnego, czują się bardziej anonimowi i tym samym mniej odpowiedzialni za swoje słowa/działania).
• Niezbędna jest selekcja i weryfikacja treści zamieszczonych w Internecie, szczególnie w obecnej sytuacji, gdzie jesteśmy zasypywani lawiną mniej lub bardziej wiarygodnych wiadomości dotyczących epidemii koronawirusa – dobrze mieć dostęp do informacji (bardziej boimy się tego, czego nie znamy, więc odcięcie od informacji może nasilić niepokój), ale należy pamiętać, że nie wszystkie dane są prawdziwe. Warto również, abyś nie spędzał zbyt dużo czasu na poszukiwaniu informacji na ten temat – ustal sobie na to np. godzinę dziennie.
• Chroń swój komputer programem antywirusowym.
• Pamiętaj, żeby po zakończeniu korzystania z aplikacji, wylogować się.
• Nie podawaj swojego numeru telefonu, adresu, loginów itp. obcym osobom, nie dokonuj płatności, których nie jesteś pewien.
• Używaj różnych haseł do różnych usług.
• Zwracaj uwagę na to, jakie informacje umieszczasz w sieci, zawsze zostaje po nich ślad. Z chwilą umieszczenia zdjęcia/nagrania, tracisz nad nim kontrolę.
• Jeśli czujesz się zagrożony czyjąś postawą, korzystaj z opcji „blokuj”/„zgłoś nadużycie” i powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej lub skorzystaj z Telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży 116111 (bezpłatny, całodobowy).
• Nie poddawaj się presji, jeżeli ktoś namawia Cię do czegoś, do czego nie masz przekonania. Kiedy klikniesz „wyślij”, nie możesz już tego cofnąć.
• Pamiętaj, że o Twojej wartości nie świadczy ilość lajków na Facebooku.
• Nie rób zdjęć i nie nagrywaj nikogo bez jego zgody.
• Szanuj cudzą własność: nie kopiuj cudzych prac, nie podpisuj się pod czyimiś pracami.
• Nie rozsyłaj łańcuszków, podejrzanych linków, filmików.
• Korzystaj z możliwości robienia przerw, tym samym zadbasz o swój umysł, oczy i kręgosłup.

Rola rodzica w zadbaniu o bezpieczeństwo dziecka w sieci 

• Przekaż dziecku powyższe wskazówki.
• Ustal z dzieckiem zasady korzystania z Internetu – dostosowane do jego wieku (czas, rodzaje stron/gier), najmłodszym dzieciom należy towarzyszyć, gdy korzystają z zasobów sieci.
• Wyszukaj aplikacje dla dzieci z pewnego źródła, które nie zaszkodzą bezpieczeństwu dziecka w sieci. 
• Stwórz katalog bezpiecznych stron dla dziecka (skorzystaj z wskazówek Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę).
• Włącz dziecko w projekt edukacyjny dotyczący bezpieczeństwa w Internecie – np. Sieciaki.pl (dla dzieci w wieku 9-11 lat).
• Zainstaluj program do kontroli rodzicielskiej.
• Rozmawiaj z dzieckiem na temat możliwości, jakie daje Internet, ale wskaż również na potencjalne zagrożenia.
• Naucz dziecko ograniczonego zaufania do osób poznanych w Internecie, aby zapewnić mu bezpieczeństwo w sieci. 
• Wskaż dziecku konieczność selekcji i weryfikacji treści zamieszczonych w Internecie.
• Śledź aktywność swojego dziecka na portalach społecznościowych, zwracaj uwagę, jakie treści udostępnia, lubi, do jakich grup należy – jeśli coś wzbudzi Twój niepokój porozmawiaj z nim, wskaż na swoją troskę i wyjaśnij własne obawy z tym związane.
• Bliskie relacje i pozytywna komunikacja rodzic-dziecko sprzyja także temu, że rodzic w sposób naturalny ma większy wgląd w to, co dziecko robi w Internecie, a co za tym idzie, może mieć większą kontrolę nad bezpieczeństwem dziecka w sieci. 
• Obserwuj reakcje dziecka podczas korzystania z Internetu, jeśli coś wzbudzi Twój niepokój, porozmawiaj z nim o tym.
• Jeśli zaobserwujesz lub otrzymasz od dziecka informacje o nielegalnych lub szkodliwych treściach, zgłaszaj to do odpowiednich organów.

Bezpieczne dziecko w sieci - podsumowanie 

Dziecko będzie bezpieczne w sieci wówczas, gdy od początku swojej przygody z Internetem będzie miało świadomość korzyści i zagrożeń z nim związanych. Ważne jest przy tym racjonalne i dostosowane do wieku wsparcie rodziców, uwzględniające także nakładanie różnych ograniczeń.