Tiki to nagłe, niekontrolowane ruchy, gesty lub dźwięki.
Mogą występować pojedynczo lub tworzyć całe sekwencje. Intensywność tików jest różna w zależności od osoby, u której się pojawiają.
Nasilają się w sytuacji stresowej a zanikają podczas snu.
Pierwsze reakcje tikowe obserwuje się u dzieci w wielu szkolnym (najczęściej w wieku 10 – 11 lat).
Tiki możemy podzielić na przejściowe (występowanie tików ruchowych lub głosowych przez co najmniej 4 tygodnie) oraz tiki przewlekłe (występowanie objawów przez co najmniej rok).
Przyczyny występowania tików
Tiki to zaburzenie, którego przyczyną są zarówno czynniki biologiczne jak i psychologiczne. W niektórych przypadkach powodem ich występowania są nieprawidłowości w strukturach mózgu (głównie w jądrach podkorowych i korze mózgowej). Sytuacje stresowe są najczęstszym wyzwalaczem reakcji tikowych.
Rodzaje tików
Tiki ruchowe to szybkie, krótkotrwałe, skoordynowane skurcze mięśni poprzedzone uczuciem dyskomfortu i napięcia.
Zazwyczaj pojawiają się w stanach silnego pobudzenia emocjonalnego.
Do tików ruchowych zaliczamy: marszczenie czoła, unoszenie brwi, mruganie oczami, potrząsanie głową, zagryzanie warg, dotykanie innych ludzi, podskakiwanie czy kopanie.
Tiki wokalne to mimowolne wydawanie dźwięków lub słów.
Do tików wokalnych zaliczamy: chrząkanie, szczekanie, czkawka, pogwizdywanie, powtarzanie usłyszanych słów.
Tiki czuciowe to odczucia, mające zazwyczaj powtarzającą się lokalizację.
Do tików czuciowych zaliczamy: uczucie mrowienia, łaskotania, swędzenia czy uczucie gorąca.
Leczenie tików
Leczeniem zajmuje się psycholog, który w trakcie terapii uczy w jaki sposób kontrolować pojawiające się tiki. Leczenie prowadzone jest indywidualnie lub grupowo.
W niektórych przypadkach włącza się do leczenia środki farmakologiczne.