Jak uniknąć złudnego dbania o dobrostan pracownika i nie dopuścić do zjawiska wellbeing-washingu?
Wg Hintsa: Wellbeing-washing – oznacza fałszywe, bezpodstawne lub jawnie wprowadzające w błąd oświadczenia, lub twierdzenia w kontekście dbania o samopoczucie i zdrowie psychiczne zespołu.
Rezultatem takiego podejścia są przypadki nieefektywnych działań w zakresie wellbeingu. Wellbeing-washing niekoniecznie musi wynikać z intencjonalnie złych praktyk, a jego powodów należy doszukiwać się także w błędnym rozumieniu zjawiska lub w zbyt małej wiedzy na jego temat.
Przykłady wellbeing-washingu:
- Powierzchowność
Próba zapewnienia wellbeingu poprzez małe, niekiedy bagatelne działania bez holistycznego podejścia do źródła prawdziwego komfortu pracowników.
Przykład: wprowadzanie zajęć yogi dla pracowników tonących w nadgodzinach i dodatkowych obowiązkach.
- Ograniczony wpływ
Dotyczy niemocy firmy w przypadku podejmowania teoretycznie widocznych i zaawansowanych działań.
Przykład: spotkania coachingowe, niedające odpowiedzi na najbardziej naglące pracowników pytania, np. wykład o wypaleniu zawodowym, bez odpowiedzi na pytanie, dokąd się zwrócić, kiedy czuję się wypalony.
- Pierwszeństwo
Oferowanie korzyści pracownikom zaznajomionym z ideą wellbeingu i równoczesne nieświadome zaniedbywanie potrzeb pozostałych. Prowadzi to do nietrafnych inicjatyw wykluczających większość zespołu.
Przykład: zapewnienie siłowni ludziom, którzy jej nie potrzebują
- Przerzucanie odpowiedzialności
Podkreślanie odpowiedzialności jednostki za sytuację, przy jednoczesnym bagatelizowaniu winy organizacji i systemu.
Przykład: umawianie sesji coachingowych dla zmęczonych pracowników, bez udziału przełożonego nadzorującego i odpowiedzialnego za zmęczony zespół (brak uwzględnienia przełożonych jako potencjalnego źródła problemów).
- Mylący sposób pomiaru
Nielogiczny wybór metody mierzenia dobrostanu pracowników, skutkujący mylnym wyobrażeniem o ich prawdziwej sytuacji.
Przykładem: przekonanie, iż pomiar liczby pracowników korzystających z usług firmowego psychologa wystarcza, by określić poziom ich zadowolenia z pracy (oferujemy usługi psychologa, ale w zeszłym roku zainteresowanie było zerowe, więc nasi ludzie mają się dobrze)
- Jedno rozwiązanie dla wszystkich
Próba wykształcenia jednej praktyki wellbeingowej, która wpasowałaby się w potrzeby wszystkich pracowników. Zazwyczaj wprowadzenie uniwersalnego rozwiązania jest niewykonalne, a znacznie większe efekty uzyskuje się poprzez pomniejsze projekty dla konkretnej grupy odbiorców. Przykład: wprowadzenie programu pomagającego rzucić palenie dla palącej części zespołu.
- Zaniedbywanie kultury wellbeingu
Firma musi pamiętać, że rzeczywiste dbanie o samopoczucie pracowników to nie pojedyncze rozwiązania. Wellbeing należy postrzegać jako swoistą kulturę i proces wymagający regularnego nadzoru i stałego kultywowania.
Przykład: przekonanie, że wystarczy: wziąć pigułkę, wypełnić ankietę, wziąć udział w szkoleniu. Zrobione, a zatem dobrostan jest zapewniony.
Według Hintsa najlepszymi praktykami dla dobrostanu zespołu są:
- Długoterminowe zaangażowanie organizacji w opracowywanie strategii wellbeingowych,
- Pomiar kluczowych wskaźników efektywności w firmie,
- Organizowanie treningów i sesji coachingowych oraz
- Wprowadzanie pożądanych praktyk nie tylko pośród pracowników, lecz także wśród liderów.
Wellbeing – jak to zrobić dobrze w organizacji i uniknąć zjawiska wellbeing washing?
- Bądź szczery
Nie musisz być doskonały wewnętrznie, aby mówić o wellbeingu na zewnątrz. W końcu żadna firma nie jest doskonała.
Porozmawiaj o swoich aspiracjach w zakresie wellbeingu. Jeśli jeszcze tam nie dotarłeś, jak zamierzasz to zrobić? Ludzie docenią Twoją uczciwość – szczególnie Twoi pracownicy.
- Mierz dobre samopoczucie
Nie możesz zarządzać tym, czego nie możesz zmierzyć. Jeśli chcesz opracować skuteczną strategię wellbeingu w miejscu pracy, będziesz potrzebować prawdziwych, sprawdzonych i konkretnych informacji. Wszystko inne to tylko Twoje domysły.
- Słuchaj swoich pracowników
Nie wpadnij w pułapkę odgadywania, czego ludzie chcą. Oczywiście jabłkowe czwartki i karnet na siłownię mogą na początku sprawiać pracownikom przyjemność, ale jest mało prawdopodobne, że będą miały długotrwały wpływ na ich dobre pracowników.
Zbieraj opinie i działaj na ich podstawie. Zapytaj swoich pracowników, co mogłoby zmienić/poprawić ich samopoczucie, ale upewnij się, że mogą anonimowo podzielić się swoimi przemyśleniami. Proponuj rozwiązania ich problemów i uzyskaj informację zwrotną na temat planowanych rozwiązań, zanim je wdrożysz.
- Zainwestuj w zmianę kulturową organizacji
Wellbeing nie jest dodatkową korzyścią. Bezpłatne członkostwo w siłowni nie pomoże komuś, kto jest zbyt wyczerpany, aby ćwiczyć. Wellbeing to konieczność. Musisz stworzyć kulturę firmy, która naprawdę dba i dobre samopoczucie pracowników i jest to cel na samym szczycie priorytetów organizacji.
Wellbeing — wyniki raportów z Polski
AON plc opublikowała badanie 2022-2023 Global Wellbeing Survey
Kluczowe wnioski z raportu z Polski:
- Wellbeing jest wskazywany na trzecim miejscu wśród priorytetów dla polskich firm, obok przyciągania i utrzymywania talentów (drugie miejsce) oraz innowacji produktów i/lub usług (pierwsze miejsce).
- Pięć najważniejszych kwestii związanych z wellbeingiem pracowników to: wypalenie zawodowe, zdrowie psychiczne i emocjonalne, środowisko i kultura pracy, ryzyko finansowe oraz potrzeby pokoleniowe.
- Ponad połowa firm w Polsce zgadza się, że inicjatywy wellbeingowe mogą wpływać na produktywność pracowników (61%), ich satysfakcję i zaangażowanie (52%) oraz lojalność wobec pracodawcy (52%).
- Choroby lub ryzyka związane z wellbeingiem fizycznym, które mogą mieć największy wpływ na wyniki firmy, to schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego (wskazywane przez 52% firm), brak aktywności fizycznej (48%), otyłość, choroby serca/układu naczyniowego oraz nowotwory (po 35%).
- Wypalenie zawodowe oraz stres to najważniejsze kwestie związane z wellbeingiem emocjonalnym dla 74% firm.
- Wśród najważniejszych czynników z zakresu wellbeingu finansowego, które mają wpływ na pracowników, firmy wymieniają przystępność cenową dóbr i usług (83%), zmienność ekonomiczną (74%) oraz wysokość wynagrodzenia (70%).
Koalicja Bezpieczni w Pracy przygotowała raport pt.: „Bezpieczeństwo Pracy w Polsce 2023. Dobrostan pracownika, czyli wellbeing w pracy”
1072 pracowników badanych było techniką wywiadów online CAWI i dodatkowo przeprowadzono 204 wywiady telefoniczne TDI na pracodawcach.
Wnioski z raportu:
- Blisko połowa pracowników oceniła swój dobrostan w pracy jako dobry lub bardzo dobry.
- 35% pracowników uważa, że firma dba o ich dobrostan psychiczny.
- 55% pracodawców deklaruje, że prowadzi działania w zakresie dobrostanu psychicznego pracowników.
- Pracodawcy lepiej oceniają swój wellbeing niż pracownicy (63% vs 49%).
Wellbeing wg pracodawców:
- Komfort psychiczny;
- Poczucie spełnienia;
- Brak konfliktów w miejscu pracy.
Wellbeing wg pracowników:
- Wewnętrzny spokój;
- Harmonia;
- Równowaga między życiem zawodowym a osobistym;
- Zagrożeniem dla dobrostanu psychicznego pracowników jest stres.
Co to znaczy być zdrowym i szczęśliwym pracownikiem w Polsce? – raport „Przyszłość wellbeingu i benefitów pracowniczych – nowe porządki!”
(raport 2020)
- W postpandemicznym świecie pracownicy pozytywnie oceniają elastyczny czas pracy i pracę zdalną lub hybrydową. 55,7% pracowników zdalnych jest zadowolonych z pracodawcy w porównaniu z 34% zadowoleniem wśród pracowników pracujących stacjonarnie.
- Do pięciu najważniejszych dla pracowników czynników wpływających na ich dobrostan należą: regularna aktywność fizyczna – 67,5%, zdrowe odżywianie – 51,5%, dobra jakość snu – 50,4%, czas na przyjemności i rodzinę – 44,7%, równowaga psychiczna – 43,9%.
- Rozwój osobisty (32,8%) i poczucie spełnienia zawodowego (31,7%) są zdecydowanie mniej istotne. Prestiż wynikający z zatrudnienia w danej firmie przestaje mieć kluczowe znaczenie.
- Przed pandemią programy związane ze zdrowiem psychicznym oferowało zaledwie 3% firm. Obecnie aż 72,6 % pracowników uważa, że biznesy powinny wprowadzić benefity związane z kondycją psychiczną.
- Młodzi pracownicy bardziej cenią sobie integrację z zespołem (56,3%) w porównaniu do reprezentantów starszych pokoleń (29,6%).
- Do pięciu podstawowych benefitów, jakich żądają od pracodawców osoby zatrudnione, należą: elastyczne podejście do miejsca i czasu pracy – 73,7%, pakiet medyczny – 73,2%, dofinansowania do szkoleń, języków i kursów – 67,6%, wymiana punktów na nagrody – 48,2%, dopłaty do dojazdów do pracy – 48,1%. Wpływają one na poczucie bezpieczeństwa i kondycję psychiczną.
Badania Claro Wellbeing
Wg badania przeprowadzonego przez Claro Wellbeing 71% pracodawców angażuje się w inicjatywy z zakresu wellbeingu, ale:
- tylko 1/3 tych inicjatyw (36%) uznana jest przez pracowników za skuteczną
Ankieta, w której wzięło udział 1000 pracowników, wykazała, że ponad jedna trzecia (35%) firm podkreślała zdrowie psychiczne w mediach społecznościowych i podczas różnych wydarzeń, ale:
- zaledwie 30% ankietowanych uważało, że pracodawca faktycznie troszczy się o ich zdrowie psychiczne.
Badania firmy MHR
Wg badania firmy MHR 50% pracodawców oferuje dostęp do infolinii, ale:
- tylko 39% firm zapewnia pierwszą pomoc w zakresie zdrowia psychicznego
Wg tego samego badania aż trzech na pięciu pracowników (60%) uważa, że ich pracodawca nie dba o ich dobrostan psychiczny. Dodatkowo ponad 50% pracowników odczuwa presję, by ukrywać swoje problemy ze zdrowiem psychicznym w pracy.
Ankieta przeprowadzona na grupie 5000 pracowników wykazała:
- 43% ankietowanych twierdziło, że na początku nowego tygodnia czują się wyczerpani lub pełni lęku
- Tylko 25% miała świadomość, że ich pracodawcy oferują szkolenia z zakresu pierwszej pomocy w zakresie zdrowia psychicznego.
- 48% wzięło już wcześniej dzień wolny z powodu problemów ze zdrowiem psychicznym.
Wellbeing washing — podsumowanie
Zła wiadomość jest taka, że nie ma drogi na skróty do wdrożenia wellbeingu w miejscu pracy. Będzie to wymagało czasu, pieniędzy i wysiłku. Dobra wiadomość jest taka, że będzie to najlepsza inwestycja, jaką kiedykolwiek zrealizujesz.