Każdy z nas prowadzi życie swoją, unikalną drogą. Natomiast niezmienne jest to, że wszyscy przechodzimy takie same etapy rozwoju psychicznego, fizycznego i społecznego.
Aktywność seksualna — w jakim okresie życia?
W literaturze psychologicznej rozróżniamy kilka etapów rozwoju człowieka:
- Okres prenatalny — od poczęcia do narodzin
- Okres wczesnego dzieciństwa — od narodzin do 3 roku życia
- Okres średniego dzieciństwa — wiek przedszkolny od 4 do 6 roku życia
- Okres późnego dzieciństwa — wiek szkolny od 6 do 7 do 10/12 roku życia
- Okres adolescencji — od około 10/12 do około 20/23 roku życia
- Okres wczesnej dorosłości — od około 20/23 do około 35/40 roku życia
- Okres średniej dorosłości — od około 35/40 do około 55/60 roku życia
- Okres późnej dorosłości — od około 55/60 roku życia i wyżej.
Świadomy rozwój psychoseksualny rozpoczyna się na etapie okresu adolescencji i ewaluuje przez kolejne etapy życia.
O ile szczyt aktywności seksualnej przypada na okresy adolescencji i wczesnej dorosłości, to w przypadku okresów średniej i późnej dorosłości uruchamia się szereg zmian o podłożu biologicznym, psychologicznym i społecznym, które mają swoje odzwierciedlenie w jakości życia seksualnego. W tym czasie zmianie ulega również obraz samego siebie oraz tworzonego związku.
Seks w wieku dojrzałym — co ma wpływ?
Seks po 40/50 roku życia może różnić się od wcześniejszych lat, ale wiele osób nadal cieszy się satysfakcjonującym życiem seksualnym.
Oto kilka aspektów, które mogą mieć wpływ na seks w okresie średniej i późnej dorosłości:
Zmiany fizjologiczne
Zarówno kobiety, jak i mężczyźni, mogą doświadczać zmian hormonalnych:
- U kobiet zmiany hormonalne związane z menopauzą mogą prowadzić do suchości pochwy na skutek zmniejszonego wydzielania śluzu, dyskomfortu i bolesności podczas stosunku (dyspareunia), zmniejszenia wrażliwości na bodźce w okolicach sromu i łechtaczki, spadku pożądania, osłabienia i skrócenia fazy orgazmu, obniżenia satysfakcji seksualnej (aspekt fizyczny), częstszego występowania infekcji intymnych
- U mężczyzn może to obejmować obniżenie poziomu testosteronu, hipolibidemię (niższy niż normalnie popęd seksualny) i spadek myśli o tematyce seksualnej, zaburzenia erekcji, spadek siły i wytrzymałości, zmęczenie, wydłużenie czasu regeneracji po wytrysku, co może wpłynąć na libido i erekcję.
Zdrowie fizyczne
Choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, nowotwory, choroby serca, nadciśnienie czy otyłość, mogą wpływać na sprawność seksualną. Regularna aktywność fizyczna i zdrowa dieta mogą pomóc w utrzymaniu zdrowia seksualnego. To jest bardzo ważny aspekt, ale niestety często pomijany przez osoby w wieku dojrzałym.
Zmiany emocjonalne i psychologiczne
W wieku dojrzałym wiele osób ma bardziej stabilne życie emocjonalne i lepsze zrozumienie swoich potrzeb oraz pragnień seksualnych, co wpływa na intensywność podniecenia seksualnego i satysfakcji emocjonalnej ze zbliżeń na niezmienionym poziomie. Zdarzają się jednak przeszkody na poziomie psychospołecznym:
- U kobiet często występuje brak akceptacji zmian cielesnych powiązanych ze starzeniem się, depresja, żałoba związana z doświadczanymi utratami (młodości, płodności, witalności), wstyd i obniżone poczucie własnej atrakcyjności, lęk związany z rozczarowaniem partnera, wtórne unikanie współżycia, negatywne przekonania, np.: za stara na seks
- U mężczyzn pojawia się lęk przed porażką i rozczarowaniem partnerki, wtórne unikanie współżycia, obniżona samoocena i poczucie mniejszej wartości w roli męskiej, negatywne przekonania, np.: seks jako zagrożenie dla zdrowia fizycznego, depresja.
Doświadczenie i komunikacja
Dojrzałość często przynosi lepszą komunikację z partnerem. Znajomość własnych potrzeb oraz umiejętność wyrażania ich może znacząco poprawić jakość życia seksualnego. Ważne, żeby być otwartym i szczerym. Często partnerzy nie mają informacji ani wiedzy o tym, czego tak naprawdę potrzebuje, o czym marzy ich partner. Seks staje się rutynowy i nie przynosi optymalnej satysfakcji. Jest to niestety nadal temat tabu. Także wpływ wychowania i negatywne przekonania powodują niezdrowe myślenie, że seks jest przywilejem tylko dla ludzi młodych, a nie dla osób w wieku dojrzałym.
Stres i styl życia
Codzienne obowiązki, praca i życie rodzinne mogą wpływać na poziom stresu, co z kolei może oddziaływać na życie seksualne. Ważne jest, aby znaleźć czas na relaks i pielęgnowanie relacji z partnerem. Celebrować wspólne chwile, organizować wspólne spędzanie czasu na aktywnościach, które sprawiają przyjemność obydwojgu. Dbać o życie towarzyskie.
Terapie i leczenie
W przypadku problemów seksualnych dostępne są różne terapie i leczenia, takie jak terapia hormonalna, leki na potencję, konsultacje ze specjalistami np. seksuologiem, psychologiem.
Satysfakcjonujący seks w okresie późnej dorosłości
Podsumowując, seks w wieku dojrzałym może być równie satysfakcjonujący, jeśli nie bardziej, niż w młodszych latach, jeśli tylko podejdzie się do niego ze świadomością i otwartością na zmiany. Powoli widać zmiany w społeczeństwie w dobrą stronę, ale to jeszcze ciągle mało. Dlatego warto pamiętać, że życie mamy jedno i warto o nie zadbać w każdym okresie naszego życia, a zwłaszcza w wieku dojrzałym.